Lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa là 2 khái niệm được nhiều người quan tâm hiện
nay. Vậy lãi suất danh
nghĩa là gì? lãi suất thực là gì? Cách tính ra sao? Mời các bạn
theo dõi bài viết.
Định nghĩa Lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa
Lãi Suất
Danh Nghĩa Là Gì?
Lãi suất danh nghĩa là gì? Lãi suất này được hiểu là biểu thị sự gia tăng của tiên
sau 1 khoảng thời gian nhất định, có thể là 1 năm. Tuy nhiên biểu thị này chưa tính
tới sự thay đổi sức mua của loại tiền đó. Lãi suất này cũng là lãi suất khi bạn
gửi tiết kiệm hoặc là mức lãi suất khi
vay vốn.
Lãi suất danh nghĩa là gì?
Ví dụ thực tế: Nếu bạn vay trả góp hàng tháng, mức lãi suất là
10%/năm, điều này có nghĩa là lãi suất danh nghĩa của bạn là 10%.
Lãi Suất Thực Là
Gì?
Ngoài lãi suất danh nghĩa là gì? Các bạn nên hiểu cả lãi suất thực là gì?Lãi suất
thực tế hay còn có tên gọi khác là lãi suất hiệu quả, đây chính là lãi suất thực
sự thu được từ khoản đầu tư hay phải trả cho một khoản vay khi tính đến tác động
của lãi suất ghép.
Bởi nền kinh tế luôn có sự lạm phát, điều này rất ảnh hưởng tới lãi suất. Lãi suất
sau cùng sau khi dùng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỉ lệ lạm phát thì đó là lãi suất
thực tế.
Phân Biệt Lãi Suất Thực Và Lãi Suất Danh Nghĩa
Để phân biệt giữa lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa. Các bạn sẽ so sanh trên
các phương diện là bản chất, đặc điểm và công thức tính. Cụ thể như sau:
Bản Chất
Như đã nói ở trên, lãi suất thực là lãi suất được tính sau khi trừ đi tỉ lệ lạm
phát. Ngược lại, lãi suất danh nghĩa không liên quan đến các yếu tố lạm phát.
Đặc Điểm
Lãi suất danh nghĩa có tính chất tham khảo nhiều hơn khi so với lãi suất thực. Lãi
suất thực sẽ được áp dụng để đo lường sức mua của biên lai tiền lãi.
Công Thức Tính
- Lãi suất danh nghĩa chính là lãi suất đưa ra trên giấy tờ của ngân hàng. Ví dụ khi
vay tín chấp lãi suất là 15% / năm thì lãi suất danh nghĩa củng là mức 15%
này.
- Ngược lại, lãi suất thực tế là lãi suất khi dùng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỉ lệ
lạm phát. Công thức tính là : (1 + r)(1 + i) = (1 + R) trong đó: r là lãi suất thực
tế, i là tỷ lệ lạm phát và R là lãi suất danh nghĩa.
Công Thức Tính Lãi Suất Thực Và Lãi Suất Danh Nghĩa
Cách tính lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực có sự khác nhau. Cụ thể như sau:
Cách Tính Lãi
Suất Thực
Lãi suất thực được tính bằng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỷ lệ lạm phát. Mỗi nhà
đầu tư sẽ kỳ vọng về tỷ lệ lạm phát khác nhau. Ví dụ nhà đầu tư nhận được 5%
lãi trong 5 năm tới và dự đoán lạm phát là 2% thì họ hy vọng lãi thực nhận về là
3%.
Công thức tính lãi suất thực tế được tính như sau:
Cách tính lãi suất thực tế
Cụ thể:
- i = lãi suất danh nghĩa.
- r = lãi suất thực.
- E(I) = tỷ lệ lạm phát kỳ vọng.
Nhìn vào công thức, bạn phải chia (1+ lãi suất danh nghĩa) với (1 + tỉ lệ lạm phát,
sau khi chia bạn sẽ trừ tất cả với 1 để ra lãi suất thực. Đối với việc phải trừ
đi tỷ lệ lạm phạt từ mức lãi suất danh nghĩa, công thức trên sẽ tối ưu hơn.
Cách
Tính Lãi Suất Danh Nghĩa
Cách tính lãi suất danh nghĩa:
Lãi suất thực = Lãi
suất danh nghĩa – Lạm phát (Dự kiến hoặc Thực tế)
Giả sử, bạn vay ngân hàng 50 triệu đồng với mức lãi suất 8% thì lãi suất danh nghĩa
là 8%. Hiểu đơn giản, lãi suất danh nghĩa chính là mức lãi suất đơn vị tín dụng
đưa ra và được ghi trong hợp đồng.
Tỷ Lệ Lạm Phát Được Tính Như Thế Nào?
Tỷ lệ lạm phát được áp dụng theo công thức (CPI1 – CPI2) / (CPI2) * 100).
Cách tính toán tỷ lệ lạm phát
Ví dụ tính lãi suất thực:
Giả sử, bạn vay ngân hàng với mức lãi suất danh nghĩa là 7%, nhưng bạn lại muốn
tính lãi suất thực. Để tính được lãi suất thực, trước hết bạn phải lấy CPI hàng
năm của năm 2021 và trừ đi CPI của năm 2020. Giả sử, CPI hàng năm 2021 là 239,207
và chỉ số CPI hàng năm 2020 là 236,648. Khi đó bạn có 239.207 – 236.648 = 2.559.
Sau đó, bạn sẽ lấy 2,559 chia cho CPI hàng năm 2020 (236,648), bạn sẽ có 0,01. Và
lấy 0,01 và nhân lên 100, để có được 1%. Nếu lãi suất danh nghĩa 7% và tỷ lệ lạm
phát là 1% thì lãi suất thực là 6%.
Lãi Suất Danh Nghĩa Và Lãi Suất Thực Tế Có Quan Hệ Gì?
Lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa có quan hệ dựa trên công thức sau:
(1 + r)(1 + i) = (1 + R)
Cụ thể:
- r là lãi suất thực tế,
- i là tỷ lệ lạm phát
- R là lãi suất danh nghĩa.
Lãi suất thực tế = Lãi suất danh nghĩa – Tỷ lệ lạm phát dự kiến
Liên quan đến lạm phát thì lãi suất thực tế và lãi suất danh nghĩa luôn có sự tương
phản. Lãi suất thực sẽ tỉ lệ nghịch với tỷ lệ lạm phát. Tuy nhiên, tỷ lệ lạm phát
thực tế có thể khác so với tỷ lệ lạm phát dự kiến. Vì thế lãi suất thực tế sẽ không
bao giờ biết chính xác trước là bao nhiêu.
Trái lại, lãi suất danh nghĩa sẽ được công bố ngay cho cá nhân cũng như nhà đầu
tư khi vay vốn.
Kết Luận
Trên đây là tất cả các kiến thức về lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa.
Hy vọng các bạn biết được những thông tin bổ ích. Để lại bình luận nếu còn các vấn
đề thắc mắc.
